اندازه گیری فقر (نسبی) در ایران با استفاده از منطق فازی

چکیده برای اندازه گیری فقر و تمایز فقیر از غیر فقیر، معمولاً از شاخص های  سن، خط فقر، نسبت فقرا و شکاف فقر استفاده می­شود. اگر چه این شاخص ها مفید می­باشند اما با به کارگیری منطق فازی و ترکیب آن با روش های فوق می­توان به دقت اندازه گیری شاخص ها افزود. برای مثال، براساس روش خط فقر، اگر درآمد فردی کمی بالاتر از خط فقر باشد، غیر فقیر و کمی پایین­تر از خط فقر باشد، فقیر محسوب می شود. در مورد سایر شاخص­ها نیز وضعیت مشابه­ای وجود دارد.  استفاده از روش منطق فازی می­تواند باعث رفع این مشکل گردد. در این مقاله با معرفی شاخص­های مختلف و با بازتعریف این شاخص­ها در چارچوب منطق فازی، اندازه گیری فقر در ایران در سال­­های 76، 82 و 1388 انجام شده است. نتایج با حالت متداول نیز مقایسه شده است. این مقایسه نشان می­دهد، روش های اندازه گیری فقر با استفاده از چارچوب منطق فازی، نشان از تعریف  دقیق­تر و همچنین گسترده­تر فقر نسبت به روش­های متداول دارد. نتایج حاصل ازدو دیدگاه متداول و منطق فازی حکایت از آن دارد شاخص های فقر در  سال 1376 نسبت به سال 1382 بالاتر هستند و فقر در سال 1382 نسبت به 1376 کاهش یافته است، ولی شاخص های مذکور (هم به روش متداول و هم روش فازی) در سال 1388مجدداً افزایش داشته­اند. فقر در مناطق روستایی با استفاده از هر دو دیدگاه در تمامی سال­های مورد بررسی، بیشتر از مناطق شهری است.